مهاجرت پدیده‏ی جدیدی نیست.حال این حرکت انسان‏‌ها از چه ساز و کارهایی تبعیت می‌کند یا این که انگیزه‏‌‌های افراد مهاجر چه هستند واین که آیا می‌توان برای حرکت مهاجران قانون مندی خاصی را در نظر گرفت موضوعی است که در حوضه‏ی علوم اجتماعی منجر به ارایه دید گاه‏‌ها و نظریه‏‌‌های مختلف و گاه متضاد و منتقد نسبت به یکدیگر شده است.
ناپایداری پدیده‏ی مهاجرت و وابستگی آن به مجموعه‌ای از عوامل اقتصادی ،اجتماعی فرهنگی و سیاسی که در رابطه با اوضاع و احوال کلی شکل می‌گیرد ارایه‏ی یک نظریه‏ی جامع و مانع را برای تحلیل مهاجرت مشکل ساخته است.
به بیان دیگر ماهیت بین رشته‌ای مهاجرت ،انواع نظریه‏‌‌های اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی و…. را در جهت تبیین مهاجرت پدید آورده اند.
به عبارت دیگر الگو‏‌ها و روند‏‌ها در مهاجرت اظهار می‌دارند که تنها با تاکید بر یک رشته یا یک سطح تحلیل نمی‌توان جریان‏‌‌های مداوم مهاجرتی را تبیین کرد بلکه ماهیت چندوجهی آن نیازمند نظریه‏ی پیچیده ایست که دور نماها ،فرضیه‏‌ها و سطوح گوناگون را در بر می‌گیرددو پدیده مهاجرت و شهرنشینی در جوامع مختلف در حد وسیعی به وقوع می‌پیوندد این دو پدیده به عنوان پیامدهای رشد جمعیت از یک طرف و تغییرات اجتماعی( ۱) از طرف دیگر، بهطور وسیعی در نقاط مختلف جهان در جریان است.
در این مجال سعی بر این شده که بوسیله‌ای مهاجرت، از طریق بررسی زوایای مهاجرت مانند تعریف، تفاوت مهاجرت با پناهندگی، انواع مهاجرت و نظریات صاحبنظران اجتماعی اشاره‌ای کلی شود.
مهاجرت چیست؟ و مهاجر کیست ؟در راستای ارایه تیوری‏‌‌های مربوط به مهاجرت، نخست به بیان مبانی نظری در خصوص پدیده مهاجرت پرداخته و سپس مدل‏‌‌های جاذبه و دافعه را تعریف نموده و به دو مدل روانشتاین( Ravemstian) و اورت اس لی در این رابطه اشاره می‌گردد.
در ادامه نظرات زیمپ( zimop) و استافر( staffer )، لاوری و راجرز، اسکوتز و شاستاد مطرح می‌گردند.
سپس ضمن ارایه تعاریفی از الگوهای توسعه‌ای مهاجرت، نظریه الگوی اقتصاد دو بخش توسعه آرتور لوییس طرح گردیده و به دنبال آن مدل سرمایه گذاری انسانی و هزینه و فایده شاستاد و داونز ارایه می‌گردد.
نظریه اقتصادی مهاجرت مایل تودارو و مدل شبکه‌ای و مدل رفتاری توماس و زناییسکی و در ادامه مدل سیستمی، مابوگونج و نهایتا مدل وابستگی به‏نظریه محرومیت نسبی استارک و ونگ ازجمله نظریاتی هستند که در این مقاله مورد بررسی و مدافعه قرار می‌گیرند.

منبع :  نظریه های مهاجرت